Aan tafel over festivals

Over pr, programmeren en professionaliteit

‘Een festival moet een duidelijke smoel hebben’

Festivals kunnen het culturele profiel van een stad versterken. Leiden heeft Werfpop, een internationaal filmfestival en dit jaar voor het eerst op Cultuurplein Lammermarkt het PUUR Winterfestival. Wat maakt deze festivals succesvol? Een gesprek over het belang van identiteit, goede netwerken en een ruimhartiger evenementenbeleid.

Initiatiefnemers voor dit cultuuretentje zijn de organisatoren van Peel Slowly and See. Kenmerken van dit muziekfestival zijn kleinschaligheid, een mix aan genres en een intieme sfeer. Het festival wil “niet groeien om het groeien”, maar heeft wel de ambitie om hét festival te worden in het Cultuurkwartier. Op hun vraag naar succesfactoren voor een festival in Leiden komen de gasten aan tafel met de volgende tips.

1. Heldere programmering
Zorg voor een heldere programmering. Een festival moet een duidelijke smoel hebben. Kijk maar naar Summer Jazz, dat na zes edities helaas moest stoppen. De organisatie contracteerde grote namen, maar bezoekers wisten niet goed wat ze te wachten stond. Pop, jazz, het was van alles wat en dat werkte niet. Een tweede programmeertip: sluit aan bij het imago van Leiden als stad van kennis en zoek samenwerking met de universiteit. Een lezing over de werking van muziek op het brein kan bijvoorbeeld voor inhoudelijke verdieping zorgen tijdens een muziekfestival.

2. Identiteit: Leids of niet Leids?
In het verlengde hiervan: werk aan een duidelijke identiteit en leg dit vast in een missie of visie. Wat onderscheidt jouw festival van alle andere in Nederland? Blijf trouw aan die eigenheid. Wil je echt groter groeien en meer publiek trekken, dan lijkt het ook beter de naam Leiden in je naam te vermijden. Het klinkt te lokaal en er blijft altijd die associatie met een provinciestadje. Laat het Leidse los en zeg: wij doen iets bijzonders en dat is toevallig in Leiden.

3. Stabiele groep vrijwilligers
Een festival van enig formaat kan niet zonder een stabiele groep vrijwilligers die bereid is hard te werken. Nodig voor een goede crew zijn een prettige sfeer, waardering en een gevoel van verbondenheid. Denk niet in rangen en standen, maar maak er een community van die het hele jaar trots uitstraalt. Zorg voor een vrijwilligerscoördinator bij wie iedereen terechtkan.

4. Professionele organisatie
Er komt een moment dat je groter wilt groeien en betaalde krachten nodig hebt. Professionals, bijvoorbeeld voor sponsoring en marketing, brengen de organisatie weer een stap verder. Mensen op een loonlijst voelen zich verantwoordelijk en werken bovendien ook na de festivaldag of -week door aan programmering en identiteit.

5. Netwerken + samenwerken
Zorg ervoor dat je mensen aan je bindt, bijvoorbeeld via netwerkborrels en samenwerkingsverbanden. In gesprek met anderen kom je weer tot verse input voor je programmering en kun je je eigen ideeën toetsen. Voor een festival met meerdere podia kun je ‘curators’ uitnodigen zelf een podium te programmeren dat past bij je missie en visie. Zorg ook dat je op het netvlies komt van belangrijke influencers. Voer een lobby voor jouw idealen, zonder daarbij je identiteit en gewenste kwaliteit uit het oog te verliezen.

6. Marketing
Publiek genereren is meer dan goeie bands, acts of films binnenhalen: je moet ook communiceren. Zowel binnen als buiten de stad moeten mensen beter geïnformeerd worden over festivals in Leiden. Trek een specialist in social media aan die kan zorgen voor landelijke allure.

7. Nieuw evenementenbeleid Leiden
Wil je als Leiden beter op de kaart als festivalstad, dan moet er iets veranderen in het evenementenbeleid. Voorstellen voor festivals moeten veel meer inhoudelijk worden gewogen. Het huidige evenementenbeleid is nogal behoudend en heeft een wat truttig imago. Organisatoren lopen tegen bureaucratie aan en een streng vergunningenbeleid. Hierin lijkt wel iets te veranderen met het nieuwe evenementenplein op de Lammermarkt, waar ruimte is voor festivals. Een inhoudelijke toets, een wethouder met visie, een proactieve gemeente, échte samenwerking, dáár is behoefte aan.

8. Beter makersklimaat
Leiden heeft een beter makersklimaat nodig. Beeldend kunstenaars, schrijvers, schilders: ze verlaten de stad, omdat ze geen ondersteuning ervaren. Hou ze vast! Met geld, broedplaatsen en mogelijkheden voor jong Leids talent.

Tussen cd’s en vinyl

hapklare brokken

Een aantal prikkelende quotes uitgelicht
‘Vanuit het niets een festival beginnen – zoals Wilderness – is echt heel lastig’
‘Laat je ego los. Het gaat bij de programmering niet om jouw smaak’
‘Niemand reist van Groningen naar Leiden voor een film met Brad Pitt in een tank. Je komt voor een bijzonder festival.’
‘Een festival gaat om beleving, beleving en beleving’
‘Als festivalorganisator moet je heel veel geduld hebben’
‘Het lijkt alleen nog om netwerken te gaan, niet meer om inhoud. Ik wil gewoon iets moois maken.’
‘Wil Leiden een bruisende stad zijn? Dan moet je die ambitie vertalen in vergunningen en ruime openingstijden’
‘Als je echt iets serieus wilt neerzetten heb je een groot budget nodig. Dat heeft de gemeente niet. Dus moet je verder kijken.’
‘Leiden moet talent beter laten floreren, ook op gebied van productie’
‘Ik zie in het volgende college graag een wethouder voor Cultuur met ambitie en visie’

Zij zaten aan tafel (tussen cd’s en vinyl)

Annelies Bakker, organisator evenementen in o.a. Berlijn en Hamburg.
Bas van Dijck, hoofdorganisator PUUR Festival
Maarten van den Hoonaard, medewerker Velvet Music en organisator Peel Slowly and See
Jeroen van der Lippe, voorzitter Werfpop
Alexander Mouret, directeur Leiden International Filmfestival (LIFF)
Gwen Peroti, programmeur Werfpop en Cultuurplein Lammermarkt
Leontine de Reede, programmeur gebr. De Nobel
Mark Siera, medewerker Velvet Music en organisator Peel Slowly and See

Dromen bij Velvet

“Ik heb een droom voor Leiden. Kunnen we de muziek rond 2/3 oktober niet op een iets hoger plan brengen door echt goede bands te programmeren, in plaats van steeds dezelfde middelmatige coverbandjes? Kijk naar de Gentse feesten, ook volksfeest met muziek, daar kan het ook!”
Jeroen van der Lippe, voorzitter Werfpop

Twitter
Facebook