Aan tafel over het Cultuurkwartier

Simpelweg een bordje plaatsen met ‘Hier is het Cultuurkwartier’ werkt niet. Daarover zijn de gasten van het tafelgesprek — die zich op uitnodiging van het Cultuurfonds buigen over het vraagstuk waar het met het Cultuurkwartier naartoe moet — het hardgrondig eens. Maar hoe zorg je dan wél dat het gebied echt tot leven komt?
Dat er een opgewonden vibe in de lucht hangt in het gebied rondom de Lammermarkt, is vandaag de dag bijna letterlijk voelbaar. Het gonst en het bruist er en er ontstaan spontaan initiatieven als het Amateurkunstfestival (LAF). PS|theater koos ook niet voor niets de Lammermarkt uit voor de voorstelling ‘De Bubbel’. Deze entree van het Cultuurkwartier is immers een prima plek om uit je eigen ‘bubbel’ te komen en elkaar te ontmoeten.

‘Dit moet anders’
Wat een verschil met een aantal jaar geleden, toen het gebied in de Leidse volksmond nog crack central werd genoemd. Het resultaat van dertig jaar bouwen zonder duidelijke visie. Geweldig dus dat een aantal ‘bewoners’, de gemeente en het burgerinitiatief Stadslab zo’n negen jaar geleden de handen ineensloegen en zeiden: ‘Hier gaan we iets aan doen. Dit moet anders’.
Sindsdien is er een heuse cultuuromslag gaande: Leiden heeft niet alleen een prachtig historisch centrum, maar nu ook een stadsdeel waar innovaties (nog meer gaan) plaatsvinden en waar ruimte is voor onverwachte ontmoetingen en situaties.

Verbinding in het Cultuurkwartier
Maar we zijn er nog niet, vinden de aanwezigen, allen directbetrokkenen bij het gebied. Waaruit bestaat bijvoorbeeld precies ‘het Cultuurkwartier’? Natuurlijk horen De Nobel, het Scheltemacomplex, De Lakenhal en de Leidse Schouwburg erbij. Maar geldt dat ook voor de nog te bouwen megabioscoop ‘De Geus’ aan het Stationsplein, de nieuwe culturele ontmoetingsplek Marktsteeg 10 en misschien zelfs de Haven? Horen er misschien nog andere partners bij en in hoeverre zijn die dan al aangehaakt?

Daarnaast: hoe zorg je ervoor dat zodra mensen het station uitstappen, zij het gevoel krijgen dat zij het Cultuurkwartier binnenstappen? Wat is er voor nodig om dat gevoel nog sterker te laten worden? Hoe krijg je het voor elkaar dat ‘de stenen tot leven komen’? Dat de ondernemers en culturele initiatieven die zich in dit gebied gaan vestigen, zich ook echt willen verbinden aan juist dit gebied? Hoe krijgen we meer mensen naar deze culturele hotspot? Hoe verleiden we bijvoorbeeld bewoners uit de regio om hier naartoe te komen. Maar ook: hoe betrekken we de nieuwkomers en passanten van de stad bij ons Cultuurkwartier. Hoe zorgen we ervoor dat het gebied een programmering krijgt waarin elke Leidenaar zich herkent? En niet onbelangrijk: wie schetst de kaders en wie voert ze uit?