Aan tafel over
We Are Leiden

Leiden: warm bad voor nieuwkomers?

Een plek en een beetje familie

‘Hoe heten we nieuwkomers – statushouders, expats, internationale studenten – welkom in Leiden?’ Dat was de vraag die de gasten van deze zestiende ‘Leiden aan Tafel’ bij elkaar bracht. Er zijn op dit gebied al veel initiatieven, maar hoe verbinden we die aan elkaar en hoe zorgen we ervoor dat het geen eenmalig feestje wordt?

Zo op het eerste gezicht liggen er kansen in de verbinding tussen het initiatief ‘We Are Leiden’ en het Pilgrimjaar in 2020. In dat jaar is het vierhonderd jaar geleden dat een groep Engelse protestanten (de Pilgrims) met het schip de Mayflower naar het vrije Leiden reisden om hier 11 jaar lang te blijven om hun geloof te belijden. Het project ‘We Are Leiden’ bestaat pas sinds twee jaar, maar sluit naadloos aan bij dezelfde gedachte: hoe zorg je voor een zo inclusief mogelijke stad? Hoe zorg je dat iedere nieuwkomer zich hier welkom voelt, net als 400 jaar geleden? Kortom: hoe actueel is verbinding tussen de Pilgrims en ‘We Are Leiden’?

Vaak geïsoleerd
De aanwezigen zien hier zeker kansen, maar brengen de nuance aan dat er ook onderlinge verschillen bestaan tussen de groepen nieuwkomers; een internationale student blijft hier bijvoorbeeld maar tijdelijk, terwijl statushouders en ook steeds meer expats hier echt willen wortelen. De groepen hebben echter ook veel gemeen: vaak hebben zij het gevoel geïsoleerd te leven, en missen het werkelijke contact met de stad. Daarvoor is het idee van een breder en duurzaam platform of netwerk zeker de moeite waard om te onderzoeken. Hoe zou zoiets eruit kunnen zien? Welke beelden roept dat op?

Huis vol verhalen
De heerlijke lunch die de Syrische Katya Akkari bereidde, brengt de gasten op stoom. Iedereen is het er eigenlijk snel over eens: om zo’n netwerk vorm te geven, is het belangrijk dat er een vaste plek is. Een plek waar je een kop koffie kunt drinken, samen kunt koken, en waar activiteiten worden georganiseerd waarbij de verhalen van mensen uit alle culturen centraal staan. Een plek waar niets hoeft en alles mag. Ook journalisten of kunstenaars zouden hier een tijdelijk een artists in residence-plek kunnen krijgen. Als Leiden hoef je daarvoor niet zelf het wiel uit te vinden. Denk bijvoorbeeld aan inspirerende plekken als het Verhalenhuis Belvédère in Rotterdam of het onlangs opgerichte VerHalenHuis in Tilburg.

Blijvende buddy’s
Een andere enorme kans ligt in het uitbouwen en verbinden van het buddysysteem. Er bestaat al veel op dit gebied: natuurlijk is er ‘We Are Leiden’, waar sinds twee jaar zo’n 150 locals en nieuwkomers aan elkaar worden gekoppeld. Bijna de helft heeft na deze ontmoeting nog contact met elkaar. Maar ook het buddyproject JAS van de gemeente en Vluchtelingenwerk zorgen dat statushouders met een buddy de stad en daarmee de maatschappij leren kennen. In elk geval is het goed om het bestaande eens verder onder de loep te nemen: hoe wordt er nu invulling gegeven aan het mentorschap? Hoe maak je slim gebruik van de netwerken van bijvoorbeeld expats die er al zijn? En zou een groepsbuddy, die meerdere nieuwkomers meeneemt naar bijvoorbeeld zijn of haar sportclub of culturele activiteit, ook een idee zijn?

Leids lunchen

met het mes op tafel

Een selectie van de meest prikkelende quotes van de middag.

“Het zou mooi zijn als we door nieuwkomers op een andere manier te verwelkomen, alle krachten van die nieuwkomers meer de stad mee in kunnen nemen.”
“De Pilgrims kwamen er na elf jaar achter dat zij niet konden aarden in de losbandige Leidse samenleving en vertrokken naar Amerika om daar hun eigen kolonie te stichten.”
“Er is ook een schaduwzijde. Leiden is een behoorlijk tolerante stad, maar aan de andere kant is er ook een milde vorm van xenofobie.”
“Kunst en cultuur is een prettige ingang om het humane en menselijke te verbinden. Anders wordt het wel snel politiek.”
“Een gezamenlijk kunstwerk dat door nieuwkomers is gemaakt onder begeleiding van een kunstenaar die ook nieuw is in de stad, zou een blijvend icoon van de stad kunnen zijn.”

Zij zaten aan tafel

Ezra Bredius – assistent zakelijk leider Theatre Hotel Courage
Frits Bruins – voormalig bestuursadviseur gemeente Leiden, projectleider ICORN (i.s.m. PEN Nederland)
Kathelijn van der Ceelen – Expat Centre Leiden
Tim van Dijk – Stichting JAS, gemeente Leiden
Megchel van Es – beleidsmedewerker Cultuur, gemeente Leiden
Mirjam Flik – cultuurmakelaar Leiden
Marlijn Kok – projectcoördinator Mayflower 400
Michel Nivard – Fonds 1818 Regio Haaglanden
Pepijn Smit – initiatiefnemer We Are Leiden en artistiek leider PS|theater
Lot Vegter – sociaal ondernemer, Nieuwplaatz, Liquid Society

hoe nu verder?

Het idee van een extended family dat als weefsel dient voor het gezamenlijke plan wordt in elk geval gezien als spannend en kansrijk. Maar hoe til je al die initiatieven nu naar een hoger plan? Constatering: eerst moet dat wat er is in kaart worden gebracht en worden geanalyseerd. Ook moeten die projecten meer zichtbaar worden gemaakt, om daarmee de maatschappelijke impact te vergroten. Wellicht is het sterk om een communitymanager aan te stellen die tussen alle partijen staat en de belangen van alle mensen behartigt. Marlijn Kok (Mayflower 400) en Pepijn Smit (We Are Leiden) nemen het initiatief voor een bredere vervolgbijeenkomst waarin deze plannen worden uitgewerkt, en waarbij ook de doelgroep zelf aanwezig is. Wordt vervolgd dus!

Twitter
Facebook