Foodvalley - verduurzamen, versterken, verbinden
(Regio Foodvalley)


'Ketens sluiten, circulariteit bevorderen, innoveren en versnellen'

Aan het woord: Willem Kuijsten, voorzitter FOV Regio Foodvalley (koepelorganisatie van de bedrijvenkringen in de regio) en ondernemer in Veenendaal, en Nanneke Joosen, programmamanager Economie voor Regio Foodvalley.

In de Regio FoodValley is veel aandacht voor de topsectoren, vanwege de toonaangevende bedrijven in de agrifood. Maar bij de bedrijven in het brede mkb, ondernemingen in allerlei soorten en maten, veel familiebedrijven ook, gebeurt nu ook van alles. Er zijn succesvolle werkplaatsen op circulaire thema's ontstaan, bijvoorbeeld rondom bouw, waterstof of voedselverspilling. Het is de hoogste tijd om bedrijven met nieuwe initiatieven meer aan elkaar te verbinden.

Nanneke Joosen: "De kracht van onze regio zit voor een groot deel in de samenwerking tussen ondernemers, overheid en onderwijs- en kennisinstellingen. Samen willen we ketens sluiten, circulariteit bevorderen, innoveren en digitalisering versnellen. Alle partijen zijn daarvoor nodig. De coronacrisis heeft de noodzaak hiertoe groter gemaakt. Met deze deal zetten we in op de verbindingen die er in de regio al zijn en krijgen we de mogelijkheid om sneller een breder bereik te realiseren voor bestaande initiatieven."

Willem Kuijsten: "In de strategische agenda hebben we onze ambities voor de toekomst geformuleerd. Die liggen onder meer op het gebied van human capital, innovatie, clustervorming en een circulaire economie; kernbegrippen voor een toekomstbestendig mkb in onze regio. De MKB-deal is een aanjager die we nodig hebben om de strategische doelen die we gesteld hebben te realiseren. Om te slagen is het belangrijk dat zoveel mogelijk partijen aanhaken. Ook daar hebben we deze deal voor nodig. De deal is het vliegwiel waarmee we gave ambities kunnen waarmaken."

In de regio zijn ruim 30.000 bedrijven gevestigd, variërend van kleine mkb-bedrijven tot grote familiebedrijven en concerns. Kleine bedrijven inspireren, maar hebben ook ondersteuning nodig.

Joosen: "We zijn een topregio op het gebied van agrifood met internationale concerns, maar we kennen ook een ruime vertegenwoordiging van kleinere mkb-bedrijven. In de regio is veel aandacht voor topsectoren. Maar juist dat brede mkb is zo belangrijk."

'Veel nieuwe initiatieven zijn klaar om regionaal verbonden te worden.'

Kuijsten: "Vaak komt innovatie bij het kleine mkb vandaan. Die krachten willen we bundelen in de deal; het is juist deze innovatiekracht waar we in deze regio sterk in zijn. Digitalisering geeft echter een heel ander beeld, daar blijft het kleine mkb juist in achter. Ook daarvoor hebben we binnen de deal een aantal projecten lopen, onder andere waarin bedrijven voor hun hulpvragen samen optrekken met studenten."

Samenwerking is essentieel om de gestelde doelen te realiseren. Dat maakt het immers mogelijk om mooie initiatieven op te schalen.

Kuijsten: "De coronamaatregelen hebben de behoefte en de noodzaak van ketensamenwerking versneld. Waar voorheen ondernemers vooral vaak keken naar waar winst valt te behalen, zien zij nu steeds vaker de noodzaak in om over de grenzen van hun eigen bedrijf te stappen en te zoeken naar manieren om het anders te doen. Dan wordt de samenwerking gezocht met andere bedrijven."

Joosen: "We zien in onze regio een aantal hele mooie initiatieven die vaak lokaal gestart zijn. Veel van die initiatieven zijn gegroeid en op het punt gekomen dat samenwerking met andere bedrijven winst oplevert; ze zijn klaar om regionaal verbonden te worden. Ook hier is de MKB-deal het instrument voor. Bedrijven kijken niet langer naar een gemeentegrens. En dat geldt ook voor mensen die werk zoeken en studenten die een stageplek zoeken."

Er zijn in de regio ook al verschillende goede human capital initiatieven die soms complementair aan elkaar zijn. Een intensieve samenwerking tussen deze initiatieven kan ieder initiatief afzonderlijk en het effect voor de regio vergroten, is de gedachte.

Kuijsten: "Living Lab Regio Foodvalley Circulair is een samenwerking gericht op een circulaire economie. Bedrijven worden rond een thema in werkplaatsen bij elkaar gebracht. Er zijn al succesvolle werkplaatsen op circulaire thema's ontstaan, bijvoorbeeld rondom bouw, waterstof of voedselverspilling. Het feit dat ondernemers daar onder begeleiding met elkaar in gesprek gaan, levert vruchtbare ideeën op. We zien allerlei cross-overs en gave samenwerkingen ontstaan. Dat is de nieuwe manier van samenwerken, de nieuwe realiteit voor een toekomstbestendig businessmodel. Het aantal thema's in deze werkplaatsen gaan we met behulp van de MKB-deal verder uitbouwen."

'Vaak komt innovatie bij het kleine mkb vandaan.'

Joosen: "De samenwerking met het onderwijs ten behoeve van een toekomstige arbeidsmarkt is op dit gebied heel belangrijk. Een goed voorbeeld is Barneveld Tomorrow dat een brug slaat tussen studenten en het bedrijfsleven en hen ondersteunt bij het vinden van een bijbaan, stage of afstudeeropdracht of start van een eigen bedrijf. Talenten uit de regio blijven zo behouden. En Food Academy Nijkerk, een samenwerkingsverband tussen bedrijven en Aeres MBO, leidt personeel op voor de foodsector. Juist daar zit het tekort aan personeel en liggen de toekomstige banen. Ook hierbij draait het dus om samenwerking."


Over de deal

'Samenwerken én problemen oplossen'

"Onze regionale economie is een krachtige en innovatieve mkb-economie. We werken in triple helixverband succesvol samen om economische ontwikkeling te realiseren én om maatschappelijke problemen op te lossen. Bijvoorbeeld op het gebied van duurzame voedselproductie en het drastisch terugdringen van emissie-uitstoot. Het is goed om te zien dat het Rijk niet alleen partner is in de regiodeal Foodvalley, maar nu ook bij het verder versterken van onze mkb-economie."
René Verhulst, voorzitter Regio Foodvalley

'Duurzamer uit de crisis komen'

"Als Regio Foodvalley zijn we erg blij dat we met de MKB-deal een extra financiële impuls kunnen geven aan mooie bestaande initiatieven die er zijn tussen ondernemers, onderwijs en overheid. Juist op het gebied van (technische) innovatie en circulariteit kunnen we door het steuntje in de rug extra stappen zetten om duurzamer uit de coronacrisis te komen. Door het verbinden, verbreden en versterken van deze initiatieven sluiten we goed aan bij de behoeften vanuit het bedrijfsleven en de arbeidsmarkt. Een prachtig voorbeeld van een triple helix samenwerking."
Maud Hulshof, wethouder gemeente Wageningen

'Talenten aan ondernemers verbinden, en vice versa'

"In de Regio Foodvalley wordt iedere dag hard gewerkt aan de ontwikkeling en het behoud van talent. Elk talent telt, en een leven lang leren wordt gestimuleerd. Belangrijk is ook dat mkb-ondernemers in de regio weten welke prachtige initiatieven er lopen en welk talent beschikbaar is. Met de MKB-deal kunnen we een impuls geven aan het verbinden van talenten aan ondernemers, en vice versa. Human capital is een belangrijke pijler voor de economische groei".
Wicha Benus, verbinder en kennismakelaar in de regio

'Circulaire economie belangrijk'

"Regio Foodvalley bouwt met de Living Lab Circulaire Economie aan een sterke, regionale economie door het stimuleren van innovatie en van circulair ondernemen. Met de bijdrage vanuit de MKB-deal krijgen we de mogelijkheid huidige initiatieven te verlengen en te verdiepen. Maar ook kunnen nieuwe initiatieven opgepakt worden, waardoor steeds meer bedrijven mee kunnen doen. Een circulaire economie is belangrijk voor onze toekomst en voor de toekomst van onze (klein)kinderen."
Wim Werkman, vice-voorzitter Living Lab Regio Foodvalley Circulair


Dit is de MKB-deal

Voor Regio Foodvalley is het verbinden van ervaring, kennis en innovatie essentieel om een topregio op het gebied van landbouw en voeding te blijven. Door initiatieven aan elkaar te verbinden ontstaat meer impact en slagkracht.

Het versterken van de Living Lab Regio Foodvalley, een samenwerking van ondernemers, onderwijs en overheid, gericht op een circulaire economie, is een belangrijke pijler van deze MKB-deal. Bedrijven uit een keten of rond een thema worden in werkplaatsen bij elkaar gebracht. Uit deze werkplaatsen ontstaan nieuwe samenwerkingen, innovatieve verbindingen, en miniclusters. Het stimuleren van samenwerking en kennisuitwisseling tussen bedrijven en met kennisinstellingen staat hier centraal.

Het nieuwe ondernemersnetwerk NEON Food wil de sector sterker maken door het organiseren van inspirerende sessies. Ondernemers leren hier van elkaar, een duurzame voedseltoekomst en een sterke lokale economie staan centraal. NEON Food startte in het kennishart Ede en Wageningen, en kan toegroeien naar een netwerk voor de hele regio.

Het verbinden en versterken van verschillende succesvolle Human Capital initiatieven in de regio kan bovendien voor kruisbestuiving zorgen en de regio versterken, aldus de dealpartners. Het vergroot de zichtbaarheid en het bereik van de initiatieven.

Meestal zitten de 'koplopers' aan het stuur. Om een brede beweging op gang te brengen wordt communicatie breed ingezet, om zo ook de uitwisseling tussen ondernemers op verschillende manieren te ondersteunen.

Het streven van de dealpartners is om tot een verdubbeling te komen van de externe innovatie (een stijging van onderlinge samenwerking en crossovers van 17% naar 35%) en een toename in product-, markt- en procesinnovatie.

Deal Foodvalley - verduurzamen, versterken, verbinden
Bedrag € 375.000
Probleem De gevraagde transities op de arbeidsmarkt, de energietransitie, de digitalisering en de klimaatopgaven vragen om een toekomstbestendige regionale economie. De huidige crisis onderstreept het belang van een circulaire economie.
Oplossing Verduurzamen, versterken en verbinden van het regionale mkb is mogelijk door het aanjagen en stimuleren van innovatie, clustervorming en circulair ondernemen.
Dealpartners Federatie Ondernemerskringen Valleiregio (FOV), VNO-NCW Midden, Barneveldse Techniek Opleiding (BTO), Barneveld Tomorrow, Food Academy Nijkerk, Living Lab Regio Foodvalley Circulair, ICT Campus, Regio Foodvalley, NEON Food, RCT Gelderland, Gemeente Barneveld, Nijkerk, Renswoude, Rhenen, Scherpenzeel, Veenendaal, Wageningen en Ede

OVER DE MKB-DEALS

Met 13 nieuwe MKB-deals stimuleert het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) het mkb in diverse regio's in het land. Het ministerie geeft projecten van gemeenten en provincies een steun in de rug met geld uit het MKB-actieplan. Zo geeft de rijksoverheid ruimte aan regionale overheden om te doen wat in hun regio voor het mkb nodig is.